Image alt text (optional)

Bouwen voor de toekomst: Duurzame bouwmaterialen

Voordelen en toepassing van innovatieve technologieën

Duurzaamheid speelt in de bouw een steeds grotere rol. Wat vroeger als modewoord gold, is nu een wettelijke en economische noodzaak. Duurzame bouwmaterialen, van traditionele materialen zoals stro en bamboe tot innovatieve oplossingen zoals gerecycled metaal en massief hout, stimuleren deze ontwikkeling. Ze bieden ecologische voordelen zonder dat er op kwaliteit en functionaliteit hoeft te worden ingeleverd.

Wat zijn duurzame bouwmaterialen?

Voorbeelden en verschillen met conventionele bouwmaterialen

 

Duurzame bouwmaterialen zijn materialen die op milieuvriendelijke wijze worden geproduceerd en gebruikt. Ze worden gekenmerkt door een lage milieu-impact en bevorderen een verantwoord gebruik van natuurlijke hulpbronnen. Daarbij gaat het onder andere om bouwmaterialen die recyclebaar of biologisch afbreekbaar zijn, maar ook om bouwmaterialen die gemaakt zijn van hernieuwbare grondstoffen zoals hout. 

Traditionele materialen zoals beton en staal hebben vaak een hoge CO₂-voetafdruk, terwijl duurzame alternatieven zoals hout, gerecycled metaal en natuurlijke vezels veel milieuvriendelijker zijn. Hieronder sommen we de belangrijkste duurzame bouwmaterialen voor je op:  

Foto van een houten schelp

Massief hout: van oudsher een ecologisch bouwmateriaal

Het gebruik van massief hout in de bouw, zoals Cross Laminated Timber (CLT), gelamineerd hout (glulam) en Dowel Laminated Timber (DLT), is een belangrijke stap richting duurzaam bouwen. Massief hout biedt tal van voordelen gedurende de levenscyclus, waaronder het vermogen om koolstof te binden en het feit dat het kan worden gerecycled. Bij verantwoord gebruik kan massief hout op de lange termijn bijdragen aan een aanzienlijke vermindering van de milieubelasting. De grondstof is bovendien aantrekkelijk vanwege zijn hoge draagvermogen en brandwerende eigenschappen.

Hout speelt ook een belangrijke rol in verschillende energie-efficiënte bouwconcepten en draagt zo bij aan de transformatie van moderne architectuur en bouwpraktijken. Dat laatste wordt ook weerspiegeld door het feit dat stedelijke verdichting steeds meer de trend wordt: het optimaal benutten van de ruimte rondom bestaande gebouwen in plaats van onbebouwde oppervlakten te gebruiken. Hout heeft zich hierbij bewezen als bouwmateriaal dat flexibel aan bestaande structuren kan aanpassen.

Close-up van klei gladgestreken met een spatel.

Leem: beproefd bouwmateriaal, moderne duurzaamheid

Leem is een ander traditioneel bouwmateriaal dat de laatste jaren weer belangrijker is geworden. Als natuurlijke grondstof die bijna overal te vinden is, heeft leem talrijke ecologische voordelen. Leem is volledig recyclebaar en biologisch afbreekbaar: dat komt doordat leem het binnenklimaat op natuurlijke wijze reguleert door vocht te absorberen en weer af te geven, wat bijdraagt aan een betere luchtkwaliteit binnenshuis. In combinatie met hout kan leem optimaal voor duurzame bouwprojecten worden gebruikt. Bovendien is er weinig energie nodig om de grondstof te produceren.

Twee mannen staan ​​op een bouwplaats naast een leiding die het betonmengsel verdeelt.

Nieuw, milieuvriendelijk beton: traditionele werkwijzen heroverwogen

Met de ontwikkeling van duurzame prefab betonelementen is aanzienlijke vooruitgang geboekt. Deze bouwmaterialen worden gekenmerkt door een lage water-cementverhouding, uitstekende isolerende en thermische eigenschappen en een hoge energie-efficiëntie. De recyclebaarheid van de materialen en het feit dat ze lang meegaan dragen ook aanzienlijk bij aan hun duurzaamheid. 

Deze duurzaamheid wordt verder versterkt door het gebruik van lokale en natuurlijke materialen zoals zand en grind in het betonmengsel. Duurzame prefab betonelementen zijn niet alleen een goed voorbeeld van milieuvriendelijkheid, maar maken ook het terugdringen van de transportemissies mogelijk, omdat de materialen niet ver van de bouwplaats vandaan te vinden zijn. 

Foto van een gebouw in de envelop, gemaakt van een bamboestructuur.

Alternatieve bouwmaterialen: Gerecycled metaal en bamboe

Gerecycled metaal, gewonnen uit schroot, vermindert de noodzaak om nieuwe metalen te produceren, spaart hulpbronnen en verlaagt afval en energieverbruik. In de bouw wordt gerecycled metaal vaak gebruikt voor draagconstructies, daken en gevels omdat het duurzaam en robuust is. Het wordt ook gebruikt voor decoratieve elementen en meubels, die zowel functioneel als aantrekkelijk zijn.

Bamboe is ook een populair, duurzaam alternatief aan het worden voor traditionele grondstoffen zoals hardhout. Het groeit snel en kan zonder pesticiden worden gekweekt, wat het een milieuvriendelijk materiaal maakt. Bamboe kan voor veel toepassingen worden gebruikt, van dragende constructies tot esthetische oppervlakken. De gevoeligheid voor vocht en ongedierte vergt echter een speciale behandeling en zorgvuldige planning, wat projecten complexer en duurder maken kan.

Technologische vooruitgang en milieuvriendelijke werkwijzen

Hulpbronnen voor meer duurzaamheid in de bouw

Verschillende innovatieve technologieën en processen hebben de duurzaamheid van bouwmaterialen bevorderd en hun functionaliteit en efficiëntie in de bouw verbeterd. Hieronder enkele voorbeelden:

Building Information Modelling (BIM)

Building Information Modelling (BIM) betekent een fundamentele verandering in het bouwproces, van de planning en bouwfase tot het beheer van een gebouw. Met behulp van BIM-software, zoals Tekla en BIM 360, kunnen bouwprojecten van tevoren nauwkeurig worden gemodelleerd en worden de risico’s op de bouwplaats verkleind. Een geoptimaliseerde planning en een beter gebruik van grondstoffen dragen bij aan de duurzaamheid omdat afval en herbewerking tot een minimum worden beperkt.

Virtual Reality en Augmented Reality

De integratie van Virtual Reality en Augmented Reality (VR en AR) maakt het op innovatieve wijze mogelijk om bouwplaatsen in realtime te monitoren en te scannen. Deze technologieën verbeteren het projectbeheer, de communicatie en de efficiëntie. Met VR en AR kunnen bouwplaatsmanagers op afstand beslissingen nemen, waardoor ze minder vaak op de bouwplaats aanwezig hoeven te zijn. Dit vermindert reis- en emissiekosten.

3D-printen in de prefab-betonindustrie

3D-printen in de prefab-betonproductie is een ander voorbeeld van een innovatieve technologie die een blijvende impact zal hebben op de bouw. Het gebruik van 3D-printers maakt de productie van nauwkeurige en herbruikbare mallen voor bouwmaterialen mogelijk, waardoor menselijke fouten tot een minimum worden beperkt en de efficiëntie toeneemt. Deze methode leidt tot een vermindering van materialen en afval, wat weer bijdraagt aan duurzamere bouwpraktijken.

Voorbeelden uit de praktijk

Moderne technologieën en innovatieve bouwpraktijken zijn cruciaal voor het bevorderen van duurzaamheid in de bouwindustrie. Ze maken efficiëntere bouwprocessen en het gebruik van milieuvriendelijke materialen mogelijk, die de ecologische voetafdruk van bouwprojecten verkleinen.

Structurally Isolated Panels (SIP’s): verbetering van de energie-efficiëntie

Structurally Isolated Panels (SIP's) bestaan meestal uit een laag schuimisolatie tussen twee constructieschalen in. Dankzij hun luchtdichte karakter verminderen ze het warmteverlies aanzienlijk, wat de thermische prestaties van gebouwen verbetert. Zodoende kunnen ook de verwarmings- en koelingskosten en de CO₂-voetafdruk van een gebouw worden geminimaliseerd. Bovendien zorgt het efficiënte bouwproces voor minder afval en kortere bouwtijden. Dat resulteert in een lager energieverbruik op de bouwplaats en minder uitstoot als gevolg van bouwwerkzaamheden.

Innovatieve isolatiemateriaal: cellulose en gerecyclede spijkerstof

Cellulose-isolatiemateriaal, gemaakt van gerecycled papier, heeft een uitstekende thermische isolatie en is brandwerend, wat het een veilige en duurzame keuze maakt. Bovendien is de productie minder energie-intensief dan bij conventionele isolatiemateriaal. Isolatiemateriaal van gerecyclede spijkerstof, gemaakt van oude spijkerbroeken, is bijvoorbeeld ook aantrekkelijk vanwege zijn uitstekende thermische prestaties en geluidsisolatie. Het bevat geen schadelijke chemicaliën of allergenen en zorgt dus voor een gezondere binnenlucht.

Duurzame bouwmaterialen als integraal onderdeel van de sector

Het beeld is verdeeld in vier zones. Geheel links zien we een close-up van de klei, dan een close-up van het hout, ernaast een close-up van het beton. Helemaal links in de afbeelding staat een rode pijl op een witte achtergrond die naar rechts wijst.

Van leem tot hout en beton

Of het nu om massief hout, CO₂-neutraal beton of innovatief isolatiemateriaal gaat, deze materialen maken het stuk voor stuk eenvoudiger om grondstoffen te besparen, emissies terug te dringen en de milieu-impact van de bouw te minimaliseren. Er is al een trend zichtbaar naar deze ecologische bouwmaterialen. In de houtbouw illustreren innovatieve projecten zoals woontorens, hotels en scholen het potentieel van massief hout, zelfs bij de bouw van hoge constructies.

CO₂-neutraal beton wordt ook steeds populairder in vergelijking met traditioneel beton. Daarnaast richten subsidies voor energiezuinige huizen zich op isolatie en worden duurzaamheidscertificeringen steeds relevanter. Wat begonnen is als een trend in de bouwsector zal in de toekomst dus waarschijnlijk een integraal onderdeel worden van de bouw. Het is daarom de moeite waard om nu te kiezen voor duurzame bouwmaterialen en zo te profiteren van CO2-reductie, energie-efficiëntie en kostenbesparingen. 

Overige artikelen

Geïntegreerde projectplanning en -beheer, ook voor jouw bedrijf

Lees hier hoe je onze BIM-services kunt gebruiken om gedigitaliseerde bouwprocessen te implementeren in tijden van een tekort aan geschoolde werknemers en steeds complexere vereisten voor gebouwen en installaties om een efficiënte en economische planning en uitvoering van bouwprojecten te realiseren.

Naar het artikel

Zo zorg je ervoor dat je team niet bij de digitalisering achterblijft

De grootste hindernis bij de digitalisering van de bouw is momenteel het gebrek aan goed opgeleide specialisten. Daarom is er voor ondernemers een dringende noodzaak om hun bestaande medewerkers in de digitale transformatie mee te nemen en voor de aanstaande veranderingen te enthousiasmeren. Lees nu in ons artikel hoe je je medewerkers kunt laten zien dat slimme oplossingen de druk wegnemen en wat de redenen zijn waarom ze niet bang hoeven te zijn om hun baan te verliezen.

Naar het artikel

De Hilti blog over perspectieven, trends en digitale oplossingen in de bouwsector

Hoe helpen slimme oplossingen de bouwsector tijd en kosten te besparen? Welke uitdagingen kunnen we verwachten? Ontdek in onze blog de toekomst van de bouwindustrie: Hier delen wij informatie over de branche en tips voor jouw bedrijf.

Naar het overzicht